Nga Melih Altinok
Korporatat e mëdha po sfidojnë shtetet, ja si po përpiqen të ndryshojnë politikën globale...
Në botën e sotme shumë të ndërlidhur, ndikimi i korporatave monopoliste është rritur në nivele të frikshme, sidomos përmes kanaleve globale të komunikimit. Këta gjigantë mund të ndikojnë tani mbi opinionin publik dhe të mobilizojnë masat, shpeshherë me një lehtësi alarmante, duke shfrytëzuar varësinë e madhe ndaj pajisjeve digjitale.
Elon Musk, që investoi 44 miliardë dollarë për blerjen e Twitter (tani quhet X), është shembulli tipik i guximit të këtyre gjigantëve të biznesit. Përplasjet e tij të shpeshta me qeveritë kombëtare, përfshirë mbrojtjen publike që i bëri mundësisë së një grushti shteti në Venezuelë, burojnë nga ky besim i ri.
Kohët e fundit, Musk është përplasur me qeverinë e re të Britanisë së Madhe, duke shtuar më tej fërkimet në rritje midis fuqisë së korporatave dhe sovranitetit të shteteve. Keir Starmer, kryeministri i ri laburist, ka deklaruar se platformat e mediave sociale si X, janë nxitëse të valës së fundit të protestave raciste në rrugë që e kanë trazuar shumë vendin.
Dhe shqetësimet e tij nuk janë të pabaza. Pas sulmit tragjik me thikë në Southport më 29 korrik, ku një i ri 17-vjeçar vrau 3 fëmijë dhe plagosi 10 të tjerë, mediat sociale u shndërruan në një terren pjellor për shpërndarjen e informacioneve të rreme.
Kështu, shumë shpejt u përhapën thashetheme se sulmuesi ishte edhe emigrant edhe mysliman. Kjo gënjeshtër shkaktoi një dhunë të gjerë, me xhami të djegura, shtëpi myslimanësh dhe emigrantëve të bastisura si dhe biznese të grabitura.
Edhe pasi u konfirmua se autori i sulmit ishte i krishterë, trazirat vazhduan të përshkallëzohen, të nxitura nga përhapja e pakontrolluar e përmbajtjes nxitëse në mediat sociale. X e Elon Musk, lejoi nën maskën e “lirisë së shprehjes” përhapjen e këtyre pretendimeve të paverifikuara.
Mbeshtete Levizjen Atdheu tek LINKU KETU
Vetë Musk e përkeqësoi situatën duke shkruar “Lufta civile është e pashmangshme”, shoqëruar me një video të trazirave në Liverpool. Ndërsa motivet e Musk për ndërhyrjen në Venezuelë, lidhen haptazi me rezervat e litiumit që ka ky vend, dhe që janë thelbësore për perandorinë e tij të makinave elektrike, mosmarrëveshja e tij me Britaninë e Madhe ngre pikëpyetje të reja. A mund të jetë beteja për litiumin edhe në qendër të këtij konflikti?
Serbia po zhytet në kaos
Serbia, një komb me një të kaluar të karakterizuar nga konflikte globale si Lufta e Dytë Botërore, e gjen tani veten në prag të trazirave të brendshme. Nëpër rruge dhe sheshe po protestojnë mijëra njerëz, që janë kundër hapjes së planifikuar të minierave të litiumit pranë zonave të tyre të banimit.
Presidenti Aleksandar Vucic, i cili kohët e fundit paralajmëroi për një “konflikt të madh” të afërt, pretendon se ka marrë të dhëna nga shërbimet sekrete ruse mbi një grusht shteti të afërt në vend të mbështetur nga Perëndimi. Vucic një nga aleatët më të ngushtë të presidentit rus Vladimir Putin, ka vepruar në një peizazh gjeopolitik të pasigurt.
Gjatë një konferencë për shtyp me presidentin kinez Xi Jinping, Vuçiç veçoi investimet në rritje të Kinës në Serbi gjatë 3 viteve të fundit, duke nënvizuar se “mbrojtja e Serbisë është më e besueshme sot me mbështetjen e Kinës”. Megjithatë, sjellja e balancuar e tij nuk ka kaluar pa u vënë re.
Vetëm muajin e kaluar, ai u takua me kancelarin gjerman Olaf Scholz në Beograd, ku ata nënshkruan një memorandum mirëkuptimi strategjik mbi lëndët e para, makinat elektrike dhe prodhimin e baterive. Britanikët kontrollojnë minierën që do të furnizojë me litium si Kinën ashtu edhe për Gjermaninë, teksa një rol luan edhe Bashkimi Evropian.
Madje, raportet sugjerojnë se shqetësimet mjedisore janë nënvlerësuar enkas për ta çuar përpara projektin. Trazirat në Serbi mund të jenë një sinjal nga Moska, që është e pakënaqur me diplomacinë e Vucic gjithnjë e më e orientuar nga Perëndimi. Gjithsesi, ajo që bie në sy është mungesa e dukshme e Shteteve të Bashkuara në këtë skenar. Ose më saktë mungesa e Elon Musk, i cili i ka gjurmuar vazhdimisht burimet e litiumit në mbarë botën.
Mbeshtete Levizjen Atdheu tek LINKU KETU
Pse ka kaq shumë rëndësi litiumi
Zgjerimi i tregut të makinave elektrike, ka nxitur një rritje të kërkesës për mineralet e rëndësishme si litiumi, nikeli dhe kobalti, që janë përbërësit kryesorë të baterive të automjeteve elektrike. Parashikohet që deri në vitin 2030, rreth 60 për qind e makinave në Kinë, Evropë dhe Shtetet e Bashkuara të jenë elektrike.
Ndërkaq, Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë (IEA), parashikon se deri në vitin 2040 kërkesa për litium mund të rritet me 40 herë në krahasim me nivelet e vitit 2020. Aktualisht, Kina po e dominon tregun global në përpunimin e litiumit dhe prodhimin e baterive, por ky zinxhir furnizimi është shumë i brishtë.
Nëse nuk shfrytëzohen burimet e reja të litiumit, i gjithë ky treg mund të përballet me një mungesë të madhe. I lavdëruar shpesh për përpjekjet e tij për të mbrojtur “fjalën e lirë” në platformën X, Elon Musk është i entuziazmuar nga mundësitë e mëdha të paraqitura nga gara globale e litiumit.
Nëse ai, me gjithë pasurinë dhe fuqinë që zotëron, është kaq shumë i fiksuar pas këtij synimi, mbetet vetëm të imagjinohet se çfarë mund të bëjnë manjatët e tjerë të medias globale, për të siguruar pjesën e tyre të fitimit nga ky treg./ Daily Sabah
Mbeshtete Levizjen Atdheu tek LINKU KETU
.jpg)
Comments
Post a Comment